Wanneer is mijn paard een senior?
Wanneer een paard de leeftijd van 15 jaar passeert, ziet men vaak dat als een ouder paard. Is je paard ouder dan 20 jaar? Dan noemt men dat bejaard. Er zijn paarden die de unieke leeftijd van 40 jaar behalen, dat is heel speciaal, aangezien een paard de gemiddelde leeftijd tussen de 20 en 25 jaar oud bereikt. Er is dus niet echt een leeftijd te benoemen wanneer je jouw paard echt oud kan noemen, omdat elk paard weer anders is, ook in zijn lichamelijke toestand. Het ene paard loopt in de sport en kampt met geen één ouderdomsgebrek en bij het andere paard kan dit al vroegtijdig beginnen bij de leeftijd van ongeveer 15 jaar. Maar het geldt wel voor elk paard: naarmate zij ouder worden, kunnen verschillende aandoeningen optreden. Alleen zal het ene paard hier meer last van hebben dan het andere paard. Dat gaat er niet om weg om te weten welke oudersomgebreken er zijn.
Leeftijd-gerelateerde aandoeningen
Er zijn veel voorkomende ouderdomsgebreken bij paarden. In de meeste gevallen begint dat bij de algehele lichamelijke conditie die achteruit gaat. Er zijn meerdere factoren die hier op aansluiten, waardoor een slechte lichamelijke conditie zichtbaar wordt:
- De verharing gaat moeizaam
- Een minder mooie/doffe vacht
- Gewichtverlies
- Opname van voedingsstoffen wordt minder efficiënt (gebitsproblemen)
- Bespiering minder ontwikkeld, gevolg: uitstekende delen van het skelet
- Doorgezakte rug, oorzaak: buikspieren worden minder bespierd
Gebitsproblemen
Een goed gebit is van groot belang voor de voedingsopname. Wanneer een paard niet of moeizaam kan eten door een slecht gebit, kan dit een levensbedreigende situatie worden. Het is daarom heel belangrijk om je paard standaard 1 keer per jaar te laten checken bij de tandarts, maar voor oudere paarden raden wij 2 keer per jaar aan. Oudere paarden hebben namelijk sneller de kans op gebitsproblemen dan jongere paarden. Zo kunnen er verschillende complicaties optreden, bijvoorbeeld dat de tanden heel dicht naar elkaar toe groeien op het tandvlees of in het ergste geval: de tanden vallen eruit.
Wanneer je paard een kies verliest, groeit de kies er tegenover continu door. Het gevolg hiervan is dat de kies naar de ruimte toe groeit waar voorheen de verloren kies zat. Hierdoor zal het vermalen van voeding negatief beïnvloed worden. Plan dus periodiek een gecertificeerde paardentandarts of -gebitsverzorger in om de controle te laten uitvoeren. Zo verklein je de kans op gebitsproblemen.
- Gewicht neemt af, terwijl je paard voldoende ruwvoer en krachtvoer aangeboden krijgt
- Proppen maken tijdens het eten
- Je paard heeft meer tijd nodig om het voer op te eten
- Tijdens de voerbeurt met mond open kauwen
Het is belangrijk dit goed in de gaten te houden. Mocht het al zo ver zijn dat jouw paard minder goed kan kauwen, dan is aangepaste voeding van groot belang. Want jouw lieve golden oldie moet natuurlijk nog wel al zijn voedingsstoffen binnenkrijgen. Vooral in de wintermaanden geldt dit, want zomers staan ze vaak op de weide en gras is makkelijker te kauwen voor een oud paard dan hooi of kuil. Voor de wintermaanden is het een goed idee om dan slobber bij te geven. Dit vinden paarden heerlijk en ze kunnen het eenvoudig vermalen. Sommige paarden vinden het lekker als het heel waterig is en het andere paard houdt er juist van als het een papperige substantie heeft. Kijk waar de voorkeur naar uit gaat. Op deze manier hoeft je paard minder te kauwen en krijgt hij wel al zijn voedingsstoffen binnen.
Artrose
Artrose treedt op wanneer er slijtage plaats vind in het kraakbeen van de gewrichten. De slijtage zorgt ervoor dat soepel bewegen beperkt wordt, wat natuurlijk pijn kan veroorzaken voor je paard tijdens het bewegen. Artrose is te herkennen wanneer je paard stijf, stram en wellicht kreupel loopt. Bij koud en nat weer zijn de symptomen beter te zien. Na de warming-up en het lichaam goed opgewarmd is, gaat meestal het bewegen vloeiender.
Mocht jouw senior kampen met artrose, dan kan een aangepast beslag met een zooltje verlichtend werken of eventueel inspuiten van het gewricht met gewrichtsmeer.
Ziekte van Cushing (PPID)
Dit is een veel voorkomende aandoening bij ouderen paarden, want 1 op 7 paarden heeft deze ziekte. Uit onderzoek is gebleken dat de ziekte van Chusing één oorzaak is van hoefbevangenheid. Dat is ook meteen de volgende aandoening die kan optreden bij oudere paarden, maar eerst delen wij nog graag de symptomen van PPID:
- Dikke buik
- Lusteloos en sloom
- Minder drinken en plassen
- Minder bespiering, met name op de rug
- Minder weerstand, gevoelig voor infecties
- Verandering in de vacht; dikkere, krullende en zwaardere beharing over het gehele lichaam
Hoefbevangenheid
Deze aandoening is zowel voor oudere als jongere paarden gevaarlijk. Met name in het voorjaar, omdat het fructaangehalte van gras erg hoog is. Wil je meer te weten komen over hoefbevangenheid bij paarden? Klik dan hier.
Beweging, heel belangrijk!
Het staat bekend dat wanneer een paard ouder wordt, ook stijver wordt. Ze hebben meer moeite met opstaan, de souplesse in de bewegingen vermindert en ze kunnen ook opstartproblemen hebben, welke verdwijnen nadat ze een tijdje gelopen hebben. Deze stijfheid komt vaak voort uit artrose. Voor paarden die artrose hebben, is vrije beweging erg belangrijk. De gewrichten worden hierdoor gesmeerd en zal bewegen aangenamer worden voor je paard.
Daarbij is beweging ook erg goed voor de doorbloeding. Dit zorgt voor een goede aanvoer van voedingsstoffen en nog belangrijker, een goede afvoer van lichamelijke afvalstoffen. Vrije beweging is daarom echt een must bij oudere paarden. Maar laten we meteen voorop stellen; vrije beweging is voor elk paard belangrijk (mits je paard op advies van je DA op box rust moet, vanwege gezondheidsproblemen; bijvoorbeeld na een operatie).
Kijk wat hierin mogelijk is, want het in de wintermaanden is moeilijker op je paard voldoende vrije beweging te geven. Maar soms is alleen beweging niet alleen een vereiste om je paard soepel te houden.
Kan mijn senior het trainen nog wel aan?
Wanneer moet je met trainen stoppen? Juist wanneer je paard ouder aan het worden is, is trainen heel belangrijk; want rust roest. Dit geldt ook zeker voor paarden. Grondwerk en lichte oefeningen zal je paard al goed doen. Het zwaardere werk is absoluut geen pre meer, dus kijk wat jouw senior nog aan kan en pas je trainingen daar op aan. Daarbij is het belangrijk om je paard een goede en rustige warming-up te geven, aangezien oudere paarden langer de tijd nodig hebben om hun lichaam op te warmen. En vergeet de cooling-down niet, want een goede warming-up is ook gelinkt aan een goede cooling-down. Dus neem de tijd om je training in een rustige afbouw te laten verlopen en stap je paard goed uit.