Vooropgesteld dient te worden dat in het Nederlandse recht bij de vaststelling van het eigendom de begrippen ‘bezitter’ en ‘rechthebbende’ worden gebruikt. Het begrip ‘eigenaar’ is in dit verband niet direct in de wet terug te vinden. De term ‘bezitter’ zoals deze in de wet is opgenomen, wordt vaak in het normale gebruik vervangen door het begrip ‘eigenaar’, maar het is goed om stil te staan bij wanneer men als bezitter wordt aangemerkt. In de wet is bepaald dat de bezitter van een goed wordt vermoed rechthebbende te zijn. Als een bezitter wordt degene gezien die het goed – in dit geval het paard – voor zichzelf houdt. Oftewel, de bezitter heeft ten doel het paard voor zichzelf te houden. Is men naar Nederlands recht geen bezitter, dan wordt men (in beginsel) aangemerkt als houder. Bij houderschap kun je denken aan het houden van een paard door een trainingsstal die het paard voor training op stal heeft staan. Die trainingsstal heeft op dat moment nooit de intentie om het paard voor zichzelf te gaan houden. Deze partij houdt het paard te allen tijde voor de eigenaar. Uiteraard kunnen hier afwijkende afspraken over worden gemaakt, maar dat is in hoofdlijnen waar het verschil in eigendom op neerkomt.
Vervolgens is het dan van belang om stil te staan bij de aspecten die een rol spelen om te beoordelen of men als bezitter kan worden aangemerkt. Er zijn allerlei verschillende feitelijke omstandigheden die het begrip “bezitter” inkleuren. Hierbij kan worden gedacht aan:
1. de feitelijke macht over het paard (bijvoorbeeld de plaats van stalling);
2. het betalen van de stallingskosten/hoefsmid/dierenarts/trainingen;
3. vermelding van de “eigenaar” op het paardenpaspoort dan wel een ander papier;
4. het aansprakelijkheidsrisico bij eventuele problemen.
3. vermelding van de “eigenaar” op het paardenpaspoort dan wel een ander papier;
4. het aansprakelijkheidsrisico bij eventuele problemen.
Het is belangrijk om te benoemen dat dit slechts een greep is van onderdelen die een rol kunnen spelen bij de beoordeling van het begrip bezitter, maar het is ook belangrijk om te weten dat geen van deze bovenstaande punten op zichzelf voldoende is om het eigendom van het paard aan te tonen. Vaak hoor ik nog voorbij komen dat mensen stellen eigenaar te zijn van het paard omdat zij simpelweg vermeld staan op het paardenpaspoort. Dat is in beginsel niet voldoende. Als men naast de vermelding van eigenaar in het paspoort eveneens kan aantonen dat die partij zich als bezitter heeft gedragen door bijvoorbeeld de betaling van alle stallingskosten op zich te nemen ofwel de feitelijke macht heeft over het paard, dan wordt het aantonen van het bezit een stuk aannemelijker. Het is dan ook niet zonder meer mogelijk dat een vorige eigenaar zich bij de koper meldt en stelt dat hij nog steeds eigenaar is gebleven omdat de tenaamstelling op het paspoort niet is gewijzigd. De partij die stelt eigenaar te zijn gebleven dient met meer bewijs te komen. Daarbij kan de partij die het paard heeft gekocht op dat moment
aantonen dat hij/zij in de periode na verkoop zorg heeft gedragen voor de gehele verzorging van het paard, waarbij de kosten et cetera zijn voldaan.
aantonen dat hij/zij in de periode na verkoop zorg heeft gedragen voor de gehele verzorging van het paard, waarbij de kosten et cetera zijn voldaan.
Geregeld krijg ik de vraag of iemand eigenaar is geworden doordat die partij gedurende meerdere jaren de gehele verzorging op zich heeft genomen en alle kosten heeft voldaan. Met het voorgaande in het achterhoofd zou men kunnen denken dat er dan sprake is van bezit/eigendom. Echter, dat is niet zomaar het geval. Er dient – zoals besproken in het vorige artikel – wel sprake te zijn van een formele levering. Als de verzorger is overgegaan tot het betalen van alle lopende kosten en het verzorgen van het paard en de daadwerkelijke eigenaar op de achtergrond is verdwenen, heeft er geen formele levering plaatsgevonden. Het is dan ook belangrijk om op dat moment vast te leggen dat er een formele levering is geweest. Het eventuele vastleggen van die levering op een handgeschreven contract kan genoeg zijn. Ook kan hiervoor in sommige gevallen bijvoorbeeld een what’s app bericht of e-mail als bewijs worden gebruikt. In ieder geval dient de levering te worden aangetoond en dient vervolgens ook duidelijk te zijn wie zich als bezitter heeft gedragen.
Uit het voorgaande blijkt dat er best veel omstandigheden meespelen voor de beoordeling van het begrip eigendom en meer specifiek de beoordeling van het bewijs waaruit het eigendom blijkt. Als men twijfelt of er sprake is geweest van een levering of de vraag of de oude eigenaar zich nog zou kunnen wenden tot de nieuwe eigenaar, dan is het goed om de voorgaande omstandigheden na te lopen.
Mocht u twijfelen over een dergelijk geval, dan kunt u uiteraard vrijblijvend contact met mij opnemen. In de volgende blog zal ik ingaan op de aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door een paard, aangezien er een aantal lezers zijn die hierover vragen hebben gesteld. Stel daarnaast gerust ook nieuwe vragen via het vragenformulier, die ik dan vervolgens kan verwerken in de nieuwe blogs.
Monica van Ruitenbeek- Kossen
Hippisch Recht
Hippisch Recht