Oorzaken
(Stof)deeltjes in de omgevingslucht kunnen een ontstekingsreactie opwekken bij een astmatisch paard. In de stalomgeving vind je in stof o.a. schimmel(deeltjes), schimmelsporen, deeltjes van mijten en plantenmateriaal. Deze deeltjes komen ook vaak voor in het hooi en strooisel. Ook ammoniak kan de luchtwegen irriteren.
De overgevoeligheid leidt tot ontsteking en vernauwing van de luchtwegen. Als reactie daarop produceert het lichaam extra slijm, wat het paard vervolgens kwijt wil. Het krijg een snotneus en zal gaan hoesten om het slijm naar buiten te krijgen. Het taaie slijm blijft doorgaans in de longen aanwezig, waardoor de irritatie en ontsteking verergert met benauwdheid tot gevolg. Blijft het paard blootgesteld aan de stofdeeltjes/irritatiedan kan de ontsteking in stand blijven, met alle gevolgen van dien.
Symptomen
Het ene paard reageert heftiger dan het andere. Net als bij mensen zijn er verschillende vormen van astma bij paarden:
- Milde tot matige astma
Komt voor bij paarden van alle leeftijden, maar vaker bij paarden jonger dan 3 jaar.
Deze vorm van astma kan helaas moeilijk op te sporen zijn, omdat het paard nog redelijk tot goed kan presteren. Hoesten is een belangrijk kenmerk, ook als dit niet regelmatig voorkomt. Ook kan het zijn dat je paard een langere hersteltijd nodig heeft na inspanning en/of last heeft van lichte neusuitvloeiing. - Ernstige astma
Komt vaker voor bij paarden ouder dan 7 jaar.
Deze paarden kunnen periodes van benauwdheid hebben, zelfs in rust. Ademen kan dan moeizaam gaan en de ademhalingsfrequentie wordt hoger. Ook hebben ze last van chronisch hoesten, neusuitvloeiing en presteren ze slecht. Ook kan het voorkomen dat het paard een acute benauwdheidsaanval (astma aanval) krijgt. Dit is een spoedgeval. Bij ernstige chronische gevallen kan er door de continue ontsteking zelfs littekenweefsel (fibrose) in de wand van bronchiën ontstaan. Ook kan het voorkomen dat longblaasjes knappen.
Diagnose en behandeling
Symptomen als hoesten en neusuitvloeiing komen voor bij verschillende ziektes. De dierenarts zal de longen en ademhaling ook onderzoeken op afwijkende geluiden. Aanvullend onderzoek kan nodig zijn om de diagnose te kunnen stellen. Bijvoorbeeld met een endoscopie van de luchtwegen (middels een slang met een camera) en/of een longspoeling, waarbij via een slang vloeistof wordt ingebracht en weer teruggehaald. Dit spoelsel wordt vervolgens onderzocht op ontstekingscellen.
Bij de behandeling van astma bij paarden is het allereerst belangrijk om de omgeving en het management van het paard aan te passen. Paarden met astma hebben veel baat bij een schone, goed geventileerde en stofarme stal. Verminder met name de blootstelling aan stof uit hooi en strooisel. Ook zal de ontsteking in de longen aangepakt worden met ontstekingsremmers (via aerosoltherapie) en kan het nodig zijn om luchtwegverwijders/slijmverdunners te gebruiken om benauwdheid te verlichten.
Als hoesten langdurig onbehandeld blijft kan blijvende schade aan de longen optreden. Tijdig ingrijpen is dus belangrijk. Wees alert op (soms subtiele) symptomen en vraag bij twijfel altijd advies aan je dierenarts. Door nauw samen te werken met je dierenarts en de juiste stappen te nemen, kan astma effectief behandeld worden. Het paard zal zich beter gaan voelen, makkelijker ademhalen en weer actiever zijn.
Hoest jouw paard (soms)? Neem dan altijd even contact op met je dierenarts.
Meer lezen over astma bij paarden?
Dit is een samenvatting van het kennisartikel ‘Astma bij paarden’ op Paardenarts.nl.
Door: Paardenarts.nl
