Wat ik adviseer is het bij te houden. Schrijf het op, wanneer begon de jeuk, wat is er verandert? Heeft het paard eerder jeuk gehad? Alles uit de paddock halen waar ze tegenaan kunnen schuren lijkt een oplossing, maar is het niet. De jeuk blijft, en is echt vreselijk stressvol voor jouw paard.
Een checklist
Wat verstandig is om te doen, is deze checklist af te gaan.
- Een veel voorkomende oorzaak van schuren aan staart en manen is allergie voor het speeksel van de culicoides robertii, mugjes. Deze paarden reageren zo heftig op deze stof dat ze vaak al onrustig worden als ze de mugjes in de buurt hebben. Maar wat is een allergie eigenlijk? Eenvoudig gezegd is het een overdreven reactie van het afweersysteem op een bepaalde stof, in dit geval iets in dat speeksel. Het helpt om deze dieren op stal te zetten als de mugjes het meest actief zijn, dat is vaak bij zonsopkomst en zonsondergang. Er zijn sprays om de dieren minder aantrekkelijk te maken voor de mugjes, die kunnen op deze momenten extra helpen. Bovendien helpt een goed passende eczeemdeken om steken zoveel mogelijk te voorkomen. Omdat de mugjes niet van wind houden zijn de klachten aan de kust vaak minder erg. In gebieden met water, bomen en struiken komen ze juist meer voor. Normaal gesproken komen ze voor tussen maart en november, maar met de veranderingen in het klimaat wordt deze periode steeds langer.
- Voeding kan ook jeukproblemen veroorzaken, met name als er schommelingen zijn in de suikerbalans. Helaas krijgen veel paarden veel te veel suikers naar binnen door o.a. biks, snoepjes en het gras op de wei. De meeste weides bestaan uit Engels raaigras en zijn “te rijk” voor onze vaak toch al goed doorvoede paarden. Alles draait om balans tussen inname en verbruik. Voldoende en juiste kwaliteit ruwvoer is daarnaast erg belangrijk. Zeker als een paard insulineresistent is, moet men het voermanagement aanpassen en met medicatie ondersteunen.
- Jeuk kan ook een gedragsprobleem worden. Hoewel de oorzaak van de jeuk al is weggenomen (bijvoorbeeld een wondje dat ging genezen en jeuk gaf) blijft het paard schuren aan een plek. Verveling, stress door verhuizing of verlies van een maatje, helaas kunnen dit ook oorzaken zijn voor jeuk. Afleiding, eventueel aangevuld met wat homeopatische druppels kunnen helpen om de cirkel te doorbreken.
- Parasieten kunnen ook jeuk geven, dit is wel bekend. Grappig genoeg heb ik al een paar keer meegemaakt dat men pas na een lange tijd jeuk en schuren van het paard ontdekte dat er sprake was van luis, mijten of andere parasieten. Wormen kunnen in een mestonderzoek geconstateerd worden, maar eieren van de aarsworm (oxyuris equi) worden niet in een mestonderzoek zichtbaar omdat deze zich rond de anus bevinden. Met een zogenaamd plakband monster kan de dierenarts ze aantonen, hoewel dit ook vaak lastig blijkt te zijn, door het schuren. Aarsworm kan zeker ook oorzaak zijn voor schuren aan de staart, en is bovendien hardnekkig en lastig te behandelen.
- Uiteraard kan jeuk ook veroorzaakt worden door allerlei andere oorzaken zoals nierfalen, overmatig verharen (bijvoorbeeld bij PPID), leverproblemen, enz.
Schakel dus zeker een dierenarts in als klachten niet snel verbeteren!
Er is helaas nog geen betrouwbare test om staart- en manen eczeem vast te stellen. Corticosteroiden injecties remmen de jeuk, maar kunnen, met name bij sobere rassen ernstige bijwerkingen veroorzaken zoals hoefbevangenheid. Het afweersysteem is gebaat bij een regelmatige “schoonmaakbeurt”, detoxen dus. Liefst in februari en oktober. Bovendien help je het immuunsysteem en een goede spijsvertering / darmfunctie met een probiotica kuur. Vergeet ook zeker niet het effect van stress op het dier (dus jeuk) en andersom, hoeveel stress jeuk veroorzaken kan. Schuren is een ernstig probleem dat serieus aangepakt dient te worden!
Blog van Sandra Cartesan van PUUR voor dieren.