Wat zijn eiwitten?
Eiwitten zijn voedingstoffen die bestaan uit essentiële en niet essentiële aminozuren. Essentiele aminozuren kan een paard niet zelf aanmaken en moeten dus via het voedsel verstrekt worden. Niet-essentiële aminozuren kan een paard wel zelf aanmaken.
Eiwitten en aminozuren zijn de bouwstenen voor het lichaam van je paard. Een paard kan eiwitten niet in zijn lichaam opslaan, ze worden meteen verbruikt. Daarom is het belangrijk dat er in het dagelijkse rantsoen van je paard genoeg eiwitten zitten.
De kwaliteit van eiwitten kan sterk verschillen. Wanneer er wordt gesproken over een slechte eiwitkwaliteit, betekent het dat eiwitten van deze kwaliteit weinig essentiële aminozuren bevatten. Daarnaast bestaan er eiwitten die voor een paard moeilijk verteerbaar zijn. Wanneer het aminozurenpatroon in de eiwitten zo veel mogelijk overeenkomt met de lichaamseigen eiwitten, hoe beter de eiwitten verteerd zullen worden.
Eiwitten zijn te vinden in luzerne (bevat goed verteerbare eiwitten), soja (bevat veel essentiële aminozuren) en lijnzaad. Ook gras en ruwvoer bevatten veel eiwitten.
Waar gebruikt een paard eiwitten voor?
Je paard gebruikt eiwitten voor het aanmaken en herstellen van zijn lichaamsweefsels. De eiwitten worden gebruikt voor het vormen en samentrekken van de spieren. Eiwitten bevorderen dus een optimale spierfunctie.
Ook voor het optimaal laten functioneren van de lever en nieren zijn eiwitten van groot belang. De lever en nieren ontgiften het lichaam van je paard.
Daarnaast zorgt eiwit voor het aanmaken hemoglobine. Hemoglobine zorgt voor het transport van zuurstof in het bloed waardoor de organen en spieren van voldoende zuurstof worden voorzien voor een optimaal functioneren.
Eiwitten bevorderen de stolling van het bloed. Ook de korstjes op wondjes bestaan uit eiwitten.
Tevens heeft het afweersysteem van je paard baat bij voldoende eiwitten, zodat je paard minder vatbaar is voor ziektes. Bovendien zorgen eiwitten voor de verbinding en afgifte van enzymen en hormonen, de eetlust en het regelen van de slaap.
De hoeven van een paard bestaan voor een groot gedeelte uit eiwitten. Het zijn belangrijke bouwstoffen voor de hoeven. In de hoeven zorgen eiwitten naast het aanmaken van keratine en celeiwit, ook voor de energie die nodig is voor een goede groei en ontwikkeling van de hoeven.
Hebben alle paarden dezelfde eiwitbehoefte?
Niet alle paarden hebben dezelfde eiwitbehoefte. Paarden die tot de sobere rassen behoren, zoals Fjorden, Tinkers, IJslanders en Haflingers, hebben minder behoefte aan eiwitten. Zij komen vaak uit koudere klimaten en gaan daardoor efficiënter met hun energie om. Daarnaast spelen leeftijd en de wijze waarop het paard wordt ingezet een belangrijke rol. Oudere paarden hebben meer behoefte aan eiwitten voor de spieropbouw en om nieuwe darmcellen aan te maken. Veulens en jonge paarden gebruiken eiwitten om te groeien. Ook drachtige en zogende merries hebben meer eiwitten nodig. Drachtige merries gebruiken het voor de groei van het veulen en zogende merries hebben eiwitten nodig om melk te produceren.
Bij een mager paard wordt ook vaak aangeraden om eiwitten te voeren. Om hem weer wat dikker te krijgen, zal hij meer energie en eiwitten moeten opnemen. De eiwitten bevatten de bouwstoffen die nodig zijn om te kunnen groeien. Wanneer er onvoldoende eiwitten in het voedsel zitten, breekt het lichaam eigen eiwitten af. Daarnaast zorgen eiwitten voor het herstel en de opbouw van de spieren. Tevens kan een te mager paard ook dun zijn door lever en nier problemen. Eiwitten laten de lever en nieren van je paard optimaal functioneren.
Te veel en te weinig eiwit
Een tekort aan goed verteerbare eiwitten kan leiden tot het verminderen van de werking van de essentiële lichaamsprocessen.
Wanneer je paard meer eiwitten binnenkrijgt dan dat hij nodig heeft, gebruikt hij de eiwitten niet meer als bouwstof. Het overschot aan eiwitten kan je paard voor energie gebruiken, maar dit is niet erg effectief, omdat bij een teveel aan eiwit ureum ontstaat dat via de nieren het lichaam van je paard verlaat. Dit betekent een extra belasting van de stofwisseling. Vaak gaat dit gepaard met veel water drinken. Bij een overschot aan eiwitten zie je ook vaak dat je paard dikke benen en stramme spieren heeft.