Gastblog Horseconnect: stijve en stramme spieren door voeding

Stijve spieren kunnen het gevolg zijn van teveel melkzuur in het lichaam van het paard (verzuring) en dit veroorzaakt spierpijn. Als het lichaam van een paard goed functioneert dan wordt het melkzuur door het bloed afgevoerd, maar wat nou als het lichaam daar de middelen niet toe heeft?

Hieronder vind je de 6 meest voorkomende redenen van stijve spieren bij paarden door verkeerde voeding en wat je eraan kunt doen:

1) Het paard krijgt te weinig bouwstoffen
Stijve spieren of stijfheid bij het paard kunnen ontstaan als er te schraal wordt gevoerd. Hierdoor krijgt het paard te weinig vezels en bouwstoffen zoals eiwitten binnen. De belangrijkste bouwstoffen voor spieren zijn eiwitten (aminozuren). Als het rantsoen te weinig eiwit bevat, dan is spieropbouw niet mogelijk en kan zelfs spierafbraak optreden.

Zorg daarom dat het paard altijd genoeg tot onbeperkt ruwvoer tot zijn beschikking heeft. Het kan zijn dat het ruwvoer eiwitarm is, wat voor koudbloed paarden een uitkomst kan zijn, maar voor warmbloedpaarden een probleem. Vul dan het ruwvoer eventueel aan met luzerne, timothee of esparcette of een ander paardenvoer op basis van ruwvoer. Moet jouw paard echt presteren dan kan krachtvoer een uitkomst bieden om de spieren van voldoende energie te voorzien.

2) Het paard krijgt te weinig voedingsstoffen
Ruwvoer alleen kan door de kwaliteit ervan te weinig voeding bevatten voor het paard. Op veel weilanden, vooral voor de productie, staat bijna alleen maar gras en vaak is dat Engels Raaigras. Hierdoor is veel van ons ruwvoer gebaseerd op dit gras en bevat daardoor weinig kruiden of planten met de benodigde vitaminen en mineralen. Een paard is per slot van rekening een verzamelaar met één maag en geen grazer met vier magen.

Ondanks dat het paard genoeg bouwstoffen binnenkrijgt kan het toch stijve spieren hebben, doordat er niet voldoende voedingsstoffen aanwezig zijn voor het omzetten van deze bouwstoffen in spieren. Voer jij alleen ruwvoer en functioneert jouw paard niet optimaal, vul dit dan aan met een kruidenmix, een vitamine/mineralenbrokje, of een Balancer om de tekorten aan voedingsstoffen aan te vullen.

3) Het paard krijgt te rijke voeding
Er zijn veel ziekten bij paarden die gerelateerd zijn met voeding. De grootste boosdoener is suiker, maar ook de koolhydraten (granen) die in krachtvoer zitten kunnen een rol spelen. Insulineresistentie is een bekende ziekte, maar ook spierbevangenheid en hoefbevangenheid kunnen voortkomen uit een rantsoen met teveel suiker. Paarden die te veel suikers krijgen kunnen stijf, strak en gevoelig op de spieren zijn. Paarden met PSSM mogen al helemaal geen toegevoegde suikers in hun dieet, vanwege de gevoeligheid voor insuline door deze spierziekte. Deze paarden worden spierbevangen (tying-up) en ervaren spierstijfheid, gaan zweten en willen niet meer bewegen.

                      
Bij sobere paardenrassen kan dit al komen door rijk gras of ruwvoer, maar het komt vaak door teveel krachtvoer en alle zoete snacks die ze krijgen (zetmeel en suiker samen). De oplossing is simpel: zorg voor een goede balans tussen ruwvoer en krachtvoer of geef geen krachtvoer meer. Voed het paard zo natuurlijk mogelijk en trakteer het paard op een snack zonder suiker.

4) Onbalans in de darmflora
Een paard ontwikkelt een verstoorde darmflora door teveel of te rijke voeding, zoals teveel krachtvoer (koolhydraten) en/of te weinig ruwvoer (vezels). Als de darmflora verstoord of verzuurd is kan het paard niet meer de juiste voedingsstoffen opnemen die nodig zijn. Het paard kan er verder prima uitzien, zelfs vol of dik, maar dat neemt niet weg dat er door deze verstoring tekorten zijn ontstaan die spierproblemen kunnen veroorzaken. Veel paarden krijgen dan een opgeblazen buik of een kale bovenlijn en anderen worden mager, waardoor er al helemaal geen spieropbouw meer kan plaatsvinden, maar juist nog meer spierweefsel verloren gaat. Dit proces kan het paard stijf en stram maken en pijnlijk op de spieren.

Het zijn niet alleen de granen in krachtvoer die koolhydraten bevatten en de darmen verzuren, waardoor spierproblemen ontstaan. Ruwvoer met een te hoge zuurgraad (lage ph waarde) is ook een reden waardoor de darmflora verstoort kan raken. Bij (paarden)kuil is de zuurgraad vaak hoger dan in hooi. Een indicatie daarvan is slappe mest. Als het paard om welke reden dan ook buikpijn heeft, dan kunnen de rugspieren en lendenen zich gaan vastzetten, waardoor de flexibiliteit van de rug sterk vermindert en het paard stijf en strak aanvoelt. Het aanpassen van de voeding is dan de eerste stap, maar wellicht heeft het paard door de verkeerde voeding last gekregen van de organen, zoals de lever en nieren en zijn er veel afvalstoffen ontstaan en is een drainage (detox) daarvan nodig.

5) Vitaminen tekort
Tekort aan vitaminen in het rantsoen, zoals de verschillende vitamine B voor het beschikbaar stellen van energie, de vet- en eiwitstofwisseling, de vertering van glucose en een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot bloedarmoede. Hierdoor kan het paard zich moe voelen en spierkrampen ervaren en de bespiering zal dan verslechteren. Dit komt natuurlijk niet ten goede van de soepelheid van de spieren.

Vitamine C helpt tegen stress. Zet het paard zich vaak vast en kan het moeilijk ontspannen, dan kan er een tekort zijn aan vitamine C. Dit tekort staat in schril contrast met een tekort aan vitamine E als het om stijve spieren gaat. Vitamine E zorgt namelijk samen met het mineraal selenium voor de spierstofwisseling en de spieropbouw. Behalve voor vitamine E zijn er weinig aparte supplementen voor een bepaalde vitamine, maar wel supplementen waarin alle vitaminen zitten die nodig zijn.

6) Mineralen onbalans
Een onbalans ontstaat door onjuiste verhoudingen tussen de mineralen in de aangeboden voeding. Elk mineraal heeft een samenwerker of tegenhanger en bijvoorbeeld bij magnesium is dat calcium (1:2-3). Kort gezegd zorgt calcium voor de aanspanning en magnesium als tegenhanger voor de ontspanning. Meer dan 50% van de paarden heeft een magnesiumtekort! Dat betekent dat deze paarden moeite hebben met het ontspannen van zichzelf en hun spieren, wat stress en stijfheid kan veroorzaken.

Ook een tekort aan selenium komt voor, mede doordat het in en aantal gebieden ook steeds minder in de grond gevonden wordt. Selenium is belangrijk voor de spierfuncties bij het paard en in combinatie met vitamine E zorgen ze voor de afvoer van afvalstoffen in de spieren. Bij een tekort wordt de kwaliteit van de spieren minder en kan er stijfheid en spierpijn optreden.

Enkele supplemententips:
•Kruiden of kruidenmixen geven, hierin zitten heel veel vitaminen en mineralen en andere werkzame bestanddelen. Tevens zijn kruiden heel goed opneembaar en natuurlijk.
•Magnesium suppleren, zoals magnesiumoxide, magnesiumcitraat of magnesiumchelaat.
•Vitamine E of Vitamine E met selenium
•Eiwitten aanvullen door het extra geven van:
oLuzerne gehakseld (pas op bij maagzweren) of in brokvorm (zonder melasse en let op de calcium/fosfor/magnesium verhouding in het voermanagement).
oTimothee(gras) in brokvorm
oEsparcette in brokvorm of gehakseld.
•MSM zwavel suppleren voor herstel van beschadigde spieren
•Drainagemiddelen, zowel homeopathisch als holistisch waarmee je de afvalstoffen uit het lichaam van het paard kunt verwijderen. Denk aan een compositum, detox of gemmo’s. Laat je hierover altijd goed informeren.
•Supplement met essentiële aminozuren ter ondersteuning van de spieropbouw van het paard.

Advies:
Geeft nooit teveel supplementen, helemaal als het niet nodig is, kan het zelf schadelijk zijn. Win informatie in bij een professional met kennis van voeding voor paarden om uit te vinden welke behoefte jouw paard echt heeft gezien de problemen waarmee je kampt. Op site van HorseConnect vind je deze profesionals.

Balanseer het voermanagement voor jouw paard goed uit, naar de daadwerkelijke behoeften, helemaal als je veel van jouw paard verwacht. Als je paard na het wijzigen van de voeding nog steeds stijf loopt denk dan aan andere redenen daarvoor, zoals pijn, de manier van trainen, verzuring door te grote belasting, te hoge verwachtingen qua prestaties, het zadel of een ziekte, zodat je het kunt oplossen. Iedereen wil toch een gelukkig, gespierd en soepel paard!

Auteur: Jente Driessen HorseComplete, paardenvoeding op maat

——————————————————————————————————————————————————————–