Gastblog Kelly van Phytonics: Spierbevangenheid

Als een paard getraind wordt, is er meer energie nodig dan wanneer deze bijvoorbeeld alleen maar in de wei loopt. Bij een overschot aan energie kunnen er problemen ontstaan omdat de verbranding van de energie niet meer goed verloopt. De spieren kunnen niet voldoende zuurstof aanvoeren waardoor er meer afvalstoffen ontstaan. Het lichaam is niet in staat al die afvalstoffen, voornamelijk melkzuur, af te voeren waardoor deze achterblijven in de spier. Het gevolg? Een stijf paard.
Dit kan het begin zijn van een pijnlijk en vervelend probleem: spierbevangenheid (ook wel tying-up genoemd). Het is dus ontzettend belangrijk dat de hoeveelheid energie die een paard binnenkrijgt in verhouding staat tot de energie die het nodig heeft.

Balans in rantsoen en training

De belangrijkste oorzaak van spierbevangenheid is een teveel aan krachtvoer (koolhydraten, suikers en zetmeel) in verhouding met de hoeveelheid beweging/training. Om spierbevangenheid te voorkomen is het belangrijk om rantsoen en training in balans te houden. Waar het hierbij vaak mis gaat zijn de rustdagen. Paarden die op rustdagen hetzelfde rantsoen krijgen als op dagen dat ze getraind worden, kunnen bij de eerst volgende training spierbevangen raken.
Echter zijn de rustdagen wel heel belangrijk! Spieren hebben ook rust nodig om weer herstellen. Daarnaast kunnen een tekort aan vitamine E en selenium, een tekort aan elektrolyten door overmatig zweten, een stofwisselingsziekte of een te zware training met een paard met slechte conditie oorzaken zijn van spierbevangenheid.

Vormen van spierbevangenheid

Er zijn 3 vormen van spierbevangenheid: licht, matig en zwaar.
Een van de eerste symptomen is stijfheid. Het paard heeft pijn bij het lopen en zal dit dus ook niet willen. Bij elke vorm van spierbevangenheid kan een bloedonderzoek uitsluitsel geven, er is dan een verhoging van de spierenzymen waar te nemen. 

Bij de lichte en matige vorm kunnen de symptomen wat lijken op die van koliek, schrapen met de voorbenen en zweten. Bij de lichte vorm is het paard vaak stijf in de achterhand en staat met een wat gebogen rug. 

 
De matige vorm zorgt ervoor dat het paard niet graag meer loopt. De spieren in de achterhand kunnen gaan trillen en worden dan later hard en stijf. Ook kan het paard al bruine urine hebben. 

Een zware spierbevangenheid is heftig. Het paard zal het liefst willen gaan liggen, zweet overmatig en raakt zelfs wat in paniek. Grote neusgaten en een hoge ademhaling en hartslag. De urine is nu duidelijk bruin gekleurd.

Naar de dierenarts

Zoals gezegd kan een bloedonderzoek bevestigen of het gaat om spierbevangenheid. In het geval van spierbevangenheid is het belangrijk om altijd een dierenarts in te schakelen! Laat het paard niet meer lopen en houd het warm (indien nodig met een deken). Drinken is erg goed, maar eten liever niet. De dierenarts zal bepalen of het nodig is om het paard een infuus te geven en eventueel pijnstillers.

Uiteraard is het belangrijk om direct kritisch naar het voedingspatroon te kijken en deze, in overleg met een dierenarts, aan te passen.

Ondersteuning van supplementen

Tijdens en na het herstel zijn er een aantal supplementen die je kunt gebruiken om je paard te ondersteunen. Voorkom stress zodat het paard zijn spieren niet nog meer gaat aanspannen. Er zijn verschillende ingrediënten die ontspannend werken op de spieren en spierspanning verminderen, zoals Dulcamara, Gallium aparine en Gnaphalium polycephalum. 

Daarnaast is het zinvol om het lichaam te helpen met de afvoer van de afvalstoffen. In een “schoon” lichaam slaat eventuele andere medicatie ook beter aan.

Magnesium citraat gaat verkramping in de spieren tegen. Magnesium reguleert de concentratie van kalium, calcium, natrium en magnesium binnen en buiten de cel. Hierdoor speelt het een zeer belangrijke rol in de regulatie van de spierspanning en –ontspanning.

Een supplement met belangrijke ingrediënten om de energiesystemen in de spieren te ondersteunen, kan ervoor zorgen dat de energievoorziening van de spieren verbeterd wordt, er sneller herstel na spierarbeid optreedt en uiteindelijk de groei van spiermassa wordt bevorderd.