Gebitsveranderingen tijdens de groei
Een veulen wordt zonder snijtanden geboren en alleen met premolaren (de voorste kiezen). Binnen acht maanden zullen alle snijtanden doorkomen. In de periode van jaarling tot driejarige verschijnen ook de molaren (de achterste kiezen). Net als bij mensen is dit gebit het melkgebit wat nog gewisseld gaat worden, alleen de molaren zijn al definitief. Vanaf 2,5-jarige leeftijd zullen eerst de premolaren gaan wisselen en na enige tijd ook de snijtanden. Het wisselproces gaat door tot het wisselen van de laatste premolaren wanneer het paard ongeveer 4,5 jaar oud is.
Veel voorkomende gebitsafwijkingen
Er zijn een aantal gebitsproblemen die paarden(tand)artsen of gebitsverzorgers regelmatig tegenkomen. Deze afwijkingen zijn:
- Doppen: bij het wisselen kan de oude tand/kies nog bovenop de nieuwe blijven zitten. Als de wortel van deze zogeheten dop nog vast zit, kan dit voor problemen zorgen en is het beter dat de dop verwijderd wordt.
- Onderbeet/overbeet: de snijtanden van de onder- of bovenkaak liggen te ver naar voren met ongelijke slijtage als gevolg.
- Onvoldoende slijtage: slijten de kiezenrijen niet gelijk, dan kunnen er afwijkende gebitsvormen en scherpe punten op het glazuur (enamelpunten) of de wrijfvlaktes (haken) ontstaan.
- Tandsteen: dit kan ontsteking van het tandvlees veroorzaken
- Pijn door de wolfskiezen: sommige paarden hebben een extra kiesje (de wolfskies) nog voor de eerste kies. Deze kan voor problemen zorgen als het bit er tegenaan komt tijdens het rijden.
Symptomen van gebitsproblemen
Er zijn een aantal signalen waar je op kunt letten bij je paard omdat ze wijzen op mogelijke gebitsproblemen.
Bij het eten:
– Proppen maken
– Voer weken in de drinkbak
– Slechte adem
– Zwellingen op de kaak
– Oog- of neusuitvloeiing (aan één kant)
– Onverteerd voedsel in de mest
– Onverklaarbare vermagering
– Andere afwijkingen van normale gedragspatronen
– Hoofdschudden
– Vasthouden
– Het hoofd kantelen
– Geen stelling aannemen (aan één kant)
– In verzet gaan
– Roze kleurend schuim in de mond (bloed)
– Tong uit de mond
Tot slot
Over het algemeen is het advies: een jaarlijkse gebitscontrole (halfjaarlijks tijdens het wisselen) om gebitsproblemen te voorkomen.
Vermoed je een gebitsprobleem bij jouw paard? Neem dan altijd contact op met je paardenarts.
Meer lezen?
Lees het volledige artikel over het paardengebit en veel voorkomende problemen op Paardenarts.nl of bekijk de Tandheelkunde Kennisbank.