Verkeerde ligging
Normaal gesproken zie je bij de uitdrijvingsfase binnen enkele minuten 2 hoefjes. Is dit niet het geval of duurt het erg lang voordat er vooruitgang geboekt wordt, dan is de kans groot dat er sprake is van een verkeerde ligging. Het veulen komt dan klem te zitten. Bijvoorbeeld doordat het erg groot is en/of dat de merrie een te kleine bekken heeft. Ook kan het zijn dat het veulen misvormd is of al dood is voor de geboorte.
Verkeerde liggingen die vaak voorkomen zijn: een verkeerde hoofdligging, een of twee teruggeslagen beentjes, een rugligging, een stuitligging en een beiderzijdse heupligging. In de meeste gevallen kan het veulen niet meer op een natuurlijke manier geboren worden en kunnen er meer complicaties optreden, waarbij merrie en/of veulen zelfs kunnen overlijden. Vermoed je een verkeerde ligging, waarschuw dan altijd direct je dierenarts!
De placenta laat te vroeg los
Dit heet ook wel de ‘red bag delivery’, omdat niet het vruchtwater maar de placenta als eerste naar buiten komt. Dit ziet eruit als een soort rode bal met vaak een ‘witte ster’. De placenta (de rode zak) heeft zich al te vroeg los gemaakt van de baarmoederwand en wil gelijk met de witte vruchtzak, met daarin het veulen, mee naar buiten. In de rode zak zit het vruchtwater nog waardoor dit niet zal lukken en de merrie het moeilijk krijgt. Snel handelen is van levensbelang, omdat de toevoer van zuurstof aan het veulen via de placenta zal stoppen wanneer deze loslaat van de baarmoederwand.
Aan de nageboorte blijven staan
Als het veulen is geboren komt de nageboorte (placenta) er doorgaans na ongeveer 45 minuten vanaf. Neem contact op met je dierenarts als deze er na 3 uur nog niet af is. De merrie kan hier erg ziek van worden.
De nageboorte is incompleet
Het is belangrijk om te controleren of de nageboorte compleet naar buiten is gekomen. Als er nog een stukje is achtergebleven kan de merrie hier erg ziek van worden (bloedvergiftiging en/of hoefbevangenheid).
Keizersnede
Een keizersnede komt niet heel vaak voor, maar is soms nog de enige methode om merrie en/of veulen te redden. Bijvoorbeeld bij een te groot en/of misvormd veulen. Omdat paarden erg gevoelig zijn voor buikvliesontsteking dient een keizersnede het beste in een kliniek plaats te vinden.
Foetotomie
Is het veulen al dood voor de geboorte en perst de merrie niet meer, dan kan besloten worden om het veulen d.m.v. een draadzaag in delen uit de baarmoeder te halen. Hierdoor kan een keizersnede (met alle bijbehorende risico’s) vermeden worden.
Helaas kun je problemen bij de geboorte lang niet altijd te voorkomen. Een goede voorbereiding blijft dan ook essentieel. Enkele tips:
- Houd je drachtige merrie in goede conditie. Denk aan goede voeding en voldoende beweging, maar ook aan de benodigde vaccinaties.
- Plaats je merrie al ruim voor de veulendatum in de kraamstal. Zo kan ze rustig wennen en al antistoffen opbouwen tegen de kiemen die in die omgeving aanwezig zijn. Deze antistoffen krijgt het veulen dan ook weer mee via de biest.
- De kraambox moet voor het veulenen goed schoon en droog zijn, voorzien van een dik pak stro en voldoende licht.
- Houd je merrie goed in de gaten rond de uitgerekende datum, bijvoorbeeld met een geboortemelder en camera.
- Dient de geboorte zich aan? Zorg er dan voor dat er altijd iemand aanwezig is mét een opgeladen telefoon en het nummer van de dierenarts binnen handbereik.
Vermoed je problemen tijdens het geboorteproces? Wacht dan niet af en bel direct je dierenarts!
Meer lezen over geboorteproblemen bij paarden?
Lees het volledige artikel over geboorteproblemen hier op Paardenarts.nl